Επαμεινώνδας

Θηβαίος στρατηγός και πολιτικός (418-362 π.Χ.) που απάλλαξε τη Θήβα από τη σπαρτιατική ηγεμονία και τη μετέτρεψε σε ισχυρή πόλη-κράτος με εξέχουσα θέση στην ελληνική πολιτική σκηνή.

Το 371 π.Χ. εφήρμοσε τη Λοξή Φάλαγγα και νίκησε στη μάχη των Λεύκτρων τους πολυπληθέστερους και μέχρι τότε θεωρούμενους αήττητους Σπαρτιάτες.

Ο Επαμεινώνδας ήταν μέλος της αριστοκρατίας της Θήβας, αλλά ο Κορνήλιος Νέπως αναφέρει πως ο πατέρας του, Πολύμνις, δεν είχε την περιουσία που άρμοζε στην κοινωνική του τάξη.



Ο χαρακτήρας του Επαμεινώνδα ήταν ανεπίληπτος στα μάτια των αρχαίων ιστορικών, οι οποίοι διηγήθηκαν τη ζωή του. Οι σύγχρονοί του τον επαινούσαν για την κοινή χρήση των αγαθών του με τους φίλους του και για το γεγονός ότι δεν δεχόταν δωροδοκίες. Ένας από τους τελευταίους κληρονόμους της πυθαγόρειας παράδοσης (δάσκαλός του ο φιλόσοφος Λύσις του Τάραντα), ο Επαμεινώνδας προτιμούσε την απλή και ασκητική ζωή.

Μεσσηνία / Θηβαίοι απεσταλμένοι ακόμα και στη βόρεια Αφρική!
Ο Επαμεινώνδας απελευθέρωσε τη Μεσσηνία από τη σπαρτιατική εξουσία. Επέλεξε τους πρόποδες του όρους Ιθώμη για να χτίσει την πρωτεύουσα των ελεύθερων πλέον Μεσσηνίων, οι οποίοι είχαν υποταχθεί στους Σπαρτιάτες αιώνες πριν (ήδη από τον 7ο αι.).
Ο περιηγητής Παυσανίας έχει διασώσει τις περισσότερες πληροφορίες: Θηβαίοι κήρυκες έφτασαν στην Ιταλία, τη Σικελία, τη λιβυκή πόλη Ευεσπερίδες και όπου αλλού ζούσαν φυγάδες Μεσσήνιοι, και τους κάλεσαν να γυρίσουν στην πατρίδα τους.
Το χειμώνα του 370-369 π.Χ. η ανέγερση του τείχους ξεκίνησε υπό τη συνοδεία βοιωτικών αυλών, το πιο χαρακτηριστικό μουσικό όργανο στη Βοιωτία και το πιο εύηχο είδος αυλού σύμφωνα με αρχαίες πηγές.

Αρκαδία:
Το 370 π.Χ. ο Επαμεινώνδας έχτισε και τη Μεγαλόπολη με σκοπό να αποτελέσει ένα κέντρο για όλους τους Αρκάδες. Για να κατοικηθεί η πόλη μετακινήθηκαν κάτοικοι από 40 αρκαδικά χωριά και αρκετοί είλωτες που είχαν δραπετεύσει από τους Σπαρτιάτες.

Η προτομή του Επαμεινώνδα στα Λεύκτρα
είναι έργο του Θεόδωρου Παπαγιάννη.